Waardebepaling en accountantsrapport
Aan de hand van het verplichte accountantsrapport kan worden bepaald wat de balanswaarde is van het bedrijf en dat geeft een eerste houvast voor het bepalen van de waarde van het bedrijf.
Stellen dat een bedrijf net zo veel waard is als de balanswaarde, is te kort door de bocht.
Goodwill
Voor de meeste kleine bedrijven, waarbij de verkoper eigenlijk de enige ondernemer is, is de goodwill nul of zeer klein. Dat geldt met name voor kleine toeristische bedrijven die vaak worden gekocht door Nederlanders. Indien de verkoper echter een lange termijn overeenkomst heeft met bijvoorbeeld een touroperator, dan kan er wel sprake zijn van een behoorlijk bedrag aan goodwill.
Zwarte omzet, zwarte kosten
Een niet ongebruikelijk argument van een verkoper om een hogere prijs te bedingen, is de claim van ‘zwarte omzet’. Ook in toerisme is dit niet ongebruikelijk. Gelukkig dient het wettelijk verplichte accountantsrapport zodanig gedetailleerd te zijn dat een goede analyse kan worden gemaakt van de jaarcijfers aan de hand van de beschikbare statistieken. Indien de kosten niet substantieel afwijken van de statisteken, is de claim van zwarte omzet niet te bewijzen. Dat mag dus worden verwaarloosd.
Inventaris
Een andere reden waarom de verkoopprijs kan afwijken van de balanswaarde is de feitelijke waarde van de inventaris, het materiaal of materieel. Indien in een contract voor overname van de fonds de commerce een substantieel afwijkende waarde wordt toegekend aan de inventaris, etc., dan is de notaris wettelijk verplicht om daarvoor bewijzen te vragen aan de verkoper.
Personeelscontracten
Indien het bedrijf personeel in dienst heeft met geldige personeelscontracten dan MOET de koper deze contracten ongewijzigd overnemen. Indien er sprake is van een personeelsconflict, komt het wel eens voor dat de verkoper het bedrijf ver onder de balanswaarde verkoopt (dus met een negatieve goodwill), waarna de koper opgescheept zit met dit personeelsprobleem. Een negatieve goodwill is dus een vergoeding aan de koper voor dit probleem. Vaak bedingen kopers dat de verkoper eerst het contract met bestaand personeel afkoopt, voordat hij het koopcontract tekent. Dat kan niet altijd en maar als dat lukt, gaat dat door middel van de ontslagbrief van het betrokken personeelslid, als bijlage aan het koopcontract. Hoe de verkoper het personeelslid heeft weten te overtuigen om een dergelijke brief te tekenen, hoeft u als koper niet te weten…